Nữ bệnh nhân Đ.T.Tr (20 t.uổi, ở Bình Thuận) nhập viện cấp cứu Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM) trong tình trạng suy hô hấp nặng, xuất huyết â.m đ.ạo nhiều, thiếu m.áu cấp, da xanh, niêm mạc mắt trắng nhợt.
Sau khi tiếp nhận, nhân viên y tế nhanh chóng cấp cứu hỗ trợ hô hấp tuần hoàn cho bệnh nhân và nhập vào khoa ICU.
Trước đó, vào năm 2020, bệnh nhân được chẩn đoán là thai trứng có điều trị hút nạo tại khoa Ung bướu phụ khoa, Bệnh viện Từ Dũ và được xuất viện. Tuy nhiên, bệnh lý thai trứng thì cần phải theo dõi tái khám theo lịch một cách hết sức nghiêm ngặt. Nhân viên khoa đã dặn dò rất kỹ lưỡng, chi tiết về việc tái khám. Khi đến hẹn nhưng không thấy người bệnh trở lại, Bệnh viện Từ Dũ đã gọi điện nhiều lần nhưng số điện thoại người bệnh cung cấp luôn trong tình trạng không liên lạc được.
Sau đó tình hình dịch bệnh Covid-19 kéo dài, việc đi lại khó khăn nên bệnh nhân không tái khám định kỳ như đã dặn. Bệnh thai trứng vẫn chưa ổn định và tiến triển nặng lên từng ngày và nặng nhất là đã chuyển sang bệnh ung thư nguyên bào nuôi giai đoạn III.
Ngày 27.8, bác sĩ Võ Thanh Nhân, Trưởng khoa Ung bướu phụ khoa, Bệnh viện Từ Dũ cho biết, tháng 8.2002, bệnh nhân quay lại bệnh viện trong tình trạng rất rất nặng. Ung thư nguyên bào nuôi đã xâm lấn di căn khắp các cơ quan nội tạng. Trong đó, nặng nhất là khối ung thư xâm lấn, ăn thủng tử cung gây xuất huyết ồ ạt trong bụng. Đồng thời ung thư cũng đã di căn, xâm lấn toàn bộ 2 lá phổi gây xẹp phổi, tràn dịch màng phổi đưa đến tình trạng suy hô hấp dữ dội.
Bệnh nhân chụp hình lưu niệm với y bác sĩ. Ảnh BVCC
Bệnh viện tiến hành hội chẩn liên tục và quyết định mổ cấp cứu ngay sau khi ổn định huyết động học để tiến hành phẫu thuật mở bụng lấy khối ung thư (nhân chorio) nếu không được thì phải cắt tử cung để cầm m.áu khẩn cấp.
Phẫu thuật vô bụng thấy có 1600 ml m.áu, ở đáy tử cung có điểm vỡ đang c.hảy m.áu. Cuộc mổ trong 2 giờ, bác sĩ lấy được hết khối ung thư và khâu cầm m.áu cơ tử cung thành công. Sau mổ bệnh nhân tiếp tục hôn mê, thở máy do phổi bị xẹp đi kèm tình trạng viêm phổi, n.hiễm t.rùng huyết, tràn dịch màng phổi lượng nhiều.
Bệnh viện đ.ánh giá tình trạng của bệnh nhân mỗi lúc một xấu hơn, tiên lượng khó có khả năng qua khỏi. Bệnh viện tiếp tục hội chẩn với khoa Nội phổi, Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch để tìm hy vọng cứu bệnh nhân nhưng sau các lần hội chẩn, không thể chuyển viện vì tình trạng quá nặng, nguy cơ t.ử v.ong trên đường. Bệnh ung thư nguyên bào nuôi đi căn lên phổi tiếp tục diễn tiến gây vỡ các phế nang, xẹp phổi, xuất huyết phổi gây tình trạng trào m.áu qua ống nội khí quản liên tục, từng đợt. Tình trạng c.hảy m.áu tiếp tục diễn tiến và kéo dài, ngày nào cũng phải truyền m.áu và nữ hộ sinh chăm sóc phải hút ống nội khí quản liên tục.
Trước tình hình ngàn cân treo sợi tóc, bác sĩ Nhân hội chẩn Ban giám đốc bệnh viện lần nữa, quyết định điều trị hóa chất theo phác đồ EMCO với hy vọng có thể ngăn chặn được sự tiến triển của bệnh ung thư. Như vậy thì tổn thương phổi mới hồi phục được, bệnh nhân mới có hy vọng tỉnh lại và cai máy thở. Thông thường điều trị hóa chất trong bệnh lý ung thư sẽ có nhiều tác dụng phụ nên đòi hỏi sức khỏe người bệnh phải ổn định mới sử dụng được. Nhưng đây là trường hợp đặc biệt nên bệnh viện quyết định điều trị trong tình trạng hôn mê, thở máy, xẹp phổi, viêm phổi-xuất huyết phổi, n.hiễm t.rùng huyết để tìm hi vọng sống cuối cùng cho em.
Ngày 6.8, bệnh viện bắt đầu điều trị hóa chất, tiếp tục truyền m.áu, kháng sinh phối hợp liều cao, an thần, giãn cơ. Chế độ chăm sóc và chế độ dinh dưỡng cũng được tập trung tối đa kèm với vật lý trị liệu hỗ trợ toàn diện người bệnh. Với sự phối hợp nhịp nhàng từ các bác sĩ sản khoa, bác sĩ gây mê hồi sức, bác sĩ ung bướu phụ khoa, bác sĩ dinh dưỡng và dược sĩ lâm sàng, các chị nữ hộ sinh, điều dưỡng chăm sóc tận tụy ngày đêm.
Sau 3 ngày vô hóa chất tình trạng bệnh nhân bắt đầu có cải thiện, mặc dù đang thở máy nhưng gọi có đáp ứng mở mắt, hỏi thì nhận biết được, niêm mạc mắt hồng hơn, da bớt xanh.
Sau 6 ngày bệnh nhân đã tỉnh táo hơn, tiếp xúc khá hơn. Tiên lượng bệnh nhân cần thở máy kéo dài và để tránh các biến chứng xảy ra, bệnh viện đã hội chẩn và mời bác sĩ Tai mũi họng sang hỗ trợ mở khí quản ra da.
Sự hồi phục mỗi ngày một tốt hơn và đến ngày 18.8 bệnh nhân ra được khỏi khoa ICU, được chuyển về khoa Ung bướu phụ khoa để tiếp tục điều trị và chăm sóc.
Đến ngày 24.8, bệnh nhân đã hồi phục thật nhanh, có thể đi lại, ăn uống như người bình thường trong niềm vui, niềm hạnh phúc vô bờ của cả bệnh viện và gia đình. Bệnh nhân được bác sĩ cho về nhà một tuần, sau đó quay trở lại tiếp tục điều trị các đợt hóa chất cho đủ liều.
Trước khi đi về, bệnh nhân còn kịp viết một bức thư tay ghi vội vài dòng cảm ơn đến tập thể nhân viên y tế.
Vì sao trẻ có thể trụy tim sau COVID-19?
Hội chứng viêm đa hệ thống (MIS-C) tác động đến nhiều cơ quan trong cơ thể, trong đó có tim mạch và hội chứng chỉ ghi nhận ở t.rẻ e.m hậu COVID-19.
Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM tiếp nhận một b.é t.rai 5 t.uổi cấp cứu vì khó thở, tím tái, suy hô hấp nặng kèm trụy tim mạch. Siêu âm tim cho thấy các buồng tim giãn, chức năng co bóp cơ tim giảm nặng và phải dùng thuốc vận mạch. Tuy nhiên, tình trạng không cải thiện và phải đặt nội khí quản thở máy.
PGS.TS.BS Phạm Văn Quang, Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM cho biết, dù suy hô hấp nhưng môi bé vẫn đỏ, lưỡi đỏ như trái dâu tây kèm phản ứng viêm rất mạnh.
“Tình trạng giống bệnh cảnh viêm đa hệ thống (MIS-C) sau nhiễm COVID-19”, bác sĩ Phạm Văn Quang nhận định.
B.é t.rai 5 t.uổi trụy tim mạch hậu COVID-19 tại Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM.
Khai thác bệnh sử cho thấy, một tháng trước, em và người thân đều bị sốt, ho, tự khỏi sau vài ngày. Gia đình không làm xét nghiệm COVID-19 nên cũng không biết nhiễm bệnh hay không. Sau 24 giờ điều trị bằng thuốc điều hòa miễn dịch và kháng viêm liều cao, tình trạng cải thiện, chứng tỏ các bác sĩ đã nhận định chính xác.
“Kết quả xét nghiệm kháng thể SARS-CoV-2 dương tính, xác nhận rằng bé đã từng mắc COVID-19 trước đó. Bệnh nhi mắc hội chứng viêm đa hệ thống hậu COVID-19”, bác sĩ Quang cho hay.
Đây không phải bệnh nhi đầu tiên bị tổn thương tim mạch sau khi khỏi COVID-19. Tháng 9 vừa qua, Bệnh viện Nhi đồng 1 cũng tiếp nhận một trường hợp 10 t.uổi.
Cụ thể, b.é t.rai sốt cao liên tục ở 39-40 độ C trong 7 ngày, sung huyết kết mạc mắt, phản ứng viêm tăng cao. Đáng chú ý, siêu âm tim phát hiện giãn động mạch vành trái. Mặc dù kết quả xét nghiệm PCR virus SARS-CoV-2 của bé âm tính nhưng nồng độ kháng thể lại rất cao. Trước đó 1 tháng, cả gia đình bé bị sốt, ho, mất vị giác nhưng không được xét nghiệm COVID-19.
Lý giải tình trạng tổn thương tim hậu COVID-19, PGS.TS.BS Phạm Văn Quang cho biết, đây một trong các hậu quả của hội chứng viêm đa hệ thống MIS-C. Hội chứng chỉ ghi nhận ở t.rẻ e.m sau 2-6 tuần khỏi COVID-19, tập trung ở nhóm từ 6 đến 12 t.uổi. Trẻ có thể bị sốt cao từ 3 ngày trở lên và kèm theo tổn thương các cơ quan.
“Hội chứng viêm đa hệ thống ảnh hưởng lên tim mạch do phản ứng viêm mạnh mẽ”, bác sĩ Quang phân tích.
Khi đó, trẻ có thể bị giãn cơ tim, tổn thương mạch vành, tim đ.ập nhanh hoặc nghiêm trọng đến mức trụy tim mạch như bệnh nhi 5 t.uổi. Xét nghiệm sẽ nhận thấy các phản ứng viêm rất mạnh, nhưng không có nguyên nhân từ n.hiễm t.rùng. Do đó, nếu người nhà báo cho bác sĩ về t.iền sử mắc COVID-19 của trẻ, sẽ hỗ trợ hiệu quả cho chẩn đoán.
Tại Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM, thời gian qua có khoảng 20 trường hợp mắc hội chứng trên, chỉ một số ít biểu hiện ở tim mạch.
Trẻ mắc COVID-19 nặng thường kèm theo bệnh nền.
Còn tại Bệnh viện Nhi đồng 2 TP.HCM, bác sĩ CK2 Đỗ Châu Việt, Trưởng khoa COVID-19 cho hay, có trên 10 bệnh nhi mắc hội chứng trên, 10% trong đó là ca nặng, ảnh hưởng đến mạch vành.
“Các ca bệnh trên điều trị thành công, không t.ử v.ong hay di chứng. Tuy nhiên, các bé vẫn cần theo dõi một thời gian để xem diễn tiến các tổn thương tim trong quá trình bệnh. Có thể là trong vài tháng”.
Theo bác sĩ Đỗ Châu Việt, hội chứng này hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả, trẻ phục hồi tốt nếu phát hiện kịp thời. Biểu hiện của bệnh khá đa dạng, dễ nhận viết. Điểm chung là trẻ sốt cao từ 3 ngày trở lên không dứt. Cơ thể xuất hiện các phát ban, viêm kết mạc, giác mạc, phù nề niêm mạc miệng, bàn tay, bàn chân. Vì phản ứng viêm tác động lên nhiều cơ quan khác nhau, nên trẻ có thể có biểu hiện tim đ.ập nhanh, tổn thương mạch vành, đau bụng, ói, tiêu chảy.
“Phụ huynh không nên quá hoang mang vì hội chứng ít gặp. Tuy nhiên, cần phải nhận biết triệu chứng để kịp thời đưa đến bệnh viện, tránh để kéo dài sẽ dẫn đến tổn thương đa cơ quan như gan, thận, có thể phải lọc máu”, bác sĩ Phạm Văn Quang khuyến cáo.
