Ung thư ruột là bệnh ung thư đường tiêu hóa phổ biến thứ 3 sau ung thư dạ dày và ung thư thực quản, nhưng các triệu chứng ban đầu của nó lại không rõ ràng dễ bị bỏ qua, bỏ lỡ thời điểm điều trị tốt nhất.
Ung thư ruột tuy rất khủng khiếp nhưng nếu phát hiện ở giai đoạn đầu có thể dùng phương pháp phẫu thuật, xạ trị và hóa trị triệt để nhằm ức chế sự tăng sinh của tế bào ung thư, tăng tỷ lệ sống thêm 5 năm và kéo dài thời gian sống thêm. Nếu gặp phải 3 biểu hiện khó chịu khi đi vệ sinh sau đây, bạn cần đi khám và điều trị ngay, không được trì hoãn.
1. Có m.áu trong phân
M.áu trong phân là một trong những triệu chứng điển hình của bệnh ung thư ruột, trong quá trình đại tiện, khối u trong ruột dễ bị ma sát, lẫn m.áu trong phân, m.áu xuất hiện màu đỏ sẫm hoặc đỏ.
2. Táo bón và tiêu chảy xen kẽ
Một số bệnh nhân ung thư ruột giai đoạn đầu sẽ bị tiêu chảy kéo dài, sau một thời gian có thể xuất hiện táo bón, đôi khi táo bón và tiêu chảy xen kẽ nhau.
Vì sự phát triển của tế bào ung thư có thể ảnh hưởng đến hoạt động sinh lý bình thường của trực tràng, khi niêm mạc ruột bị kích thích bởi tế bào ung thư có thể làm tăng nhu động đường tiêu hóa và gây tiêu chảy. Tế bào ung thư tăng sinh hoặc hoại tử cũng có thể làm tắc ruột, gây táo bón.
3. Phân không định hình
Trong trường hợp bình thường, phân có màu vàng nâu, có hình dạng giống quả chuối. Nếu phân trở nên phẳng và loãng, có thể là do khối u làm tắc nghẽn mạch m.áu.
Làm thế nào để ngăn ngừa ung thư ruột?
– Tránh xa đồ ăn cay
Hầu hết các bệnh liên quan đến thói quen ăn uống kém, ung thư ruột cũng vậy. Ăn quá nhiều thức ăn cay và kích thích có thể đáp ứng vị giác và kích thích sự thèm ăn, nhưng nó cũng sẽ hủy hoại sức khỏe của đường ruột.
Thức ăn cay và kích thích có thể trực tiếp kích thích ruột, đẩy nhanh sự phát triển của hệ thực vật, thậm chí gây ra các bệnh đường ruột. Thường xuyên ăn nhiều rau tươi, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt, có chứa chất xơ thô để thúc đẩy nhu động ruột và giảm gánh nặng cho đường ruột.
Tránh ăn quá nhiều thức ăn giàu chất béo và đạm động vật, vì kiểu ăn này có thể kích thích bài tiết mật, làm tăng lượng dịch mật trong đường mật, đồng thời cũng làm tăng axit mật và cholesterol trong phân. Trực khuẩn kỵ khí phát triển trong ruột già tác dụng trực tiếp lên cholesterol và acid mật dễ sinh ra nhiều chất gây ung thư.
– Điều trị sớm polyp ruột
Điều trị tích cực các bệnh viêm loét đại tràng và các polyp đường ruột, đặc biệt là các polyp tuyến là tổn thương t.iền ung thư của ung thư đại trực tràng, cần kịp thời cắt bỏ và khám bệnh lý để giảm nguy cơ ung thư đường ruột.
Ngoài ra, bệnh viêm ruột mãn tính và nhiều loại polyp khác nhau nên được điều trị càng sớm càng tốt, cũng như bệnh kiết lỵ mãn tính và bệnh sán máng.
– Tránh bị táo bón
Điều trị sớm chứng táo bón, uống nhiều nước và ăn nhiều thực phẩm có chất xơ để duy trì phân mịn, tránh tình trạng phân ứ đọng lâu trong ruột già, tăng hấp thu các chất gây ung thư qua đường tiêu hóa.
Thấy 8 dấu hiệu này, phải đi khám ung thư ngay!
Một người, nếu gặp những triệu chứng này, nghĩa là có nguy cơ ung thư rất cao.
Sưng hạch nếu kéo dài sau vài tuần và vẫn tiếp tục sưng hoặc phát triển thành cục, đó là dấu hiệu cho thấy có điều gì đó không ổn – ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Mặc dù ung thư đáng sợ thật, nhưng điều quan trọng là nếu phát hiện sớm, vẫn có rất nhiều cơ hội sống sót và khả năng cao để ngăn chặn sự phát triển hoặc lây lan, theo Eat This, Not That!
Sau đây là một số dấu hiệu rõ ràng báo hiệu ung thư, có thể giúp mọi người chủ động phát hiện sớm căn bệnh này.
1. Nổi khối u và sưng hạch
Sưng hạch nếu kéo dài sau vài tuần và vẫn tiếp tục sưng hoặc phát triển thành cục, đó là dấu hiệu cho thấy có điều gì đó không ổn.
Theo tiến sĩ Adrian Bloor từ Trung tâm y tế The Christie Private Care (Anh), nếu phát hiện ra một khối u hoặc vết sưng mới xuất hiện nhưng không khỏi sau vài ngày, nên đi khám ngay.
Đó có thể là dấu hiệu ban đầu của ung thư m.áu. Sưng hạch cũng có thể không bị gì cả, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của ung thư hạch, bệnh bạch cầu hoặc u tủy, theo Eat This, Not That!
2. Có m.áu trong phân
Theo tiến sĩ Mache Seibel, từ trường Y Harvard (Mỹ), m.áu trong phân có thể do rách trực tràng hoặc do bệnh trĩ hoặc do viêm loét đại tràng hoặc nhiều loại bệnh khác.
Trường Y Johns Hopkins (Mỹ) khuyến cáo, nếu m.áu đỏ tươi nhìn thấy rõ trong phân hoặc đi ngoài sẫm màu, cần đi khám ung thư đại tràng ngay.
3. Khàn giọng mãi không khỏi
Nếu giọng nói trở nên khàn khàn không thể giải thích được và kéo dài trong vài tuần thì đó có thể là dấu hiệu của ung thư thanh quản.
Theo tiến sĩ Dale Ekbom, từ phòng khám Mayo Clinic (Mỹ), nếu khàn tiếng kéo dài hơn 2 tuần, có rất nhiều nguyên nhân tiềm ẩn, theo Eat This, Not That!
Nếu được phát hiện sớm, ung thư dây thanh âm thường có thể được điều trị thành công.
Khàn giọng có thể đơn giản là do bệnh kéo dài hoặc dây thanh âm bị kích thích, nhưng tốt nhất nên đi kiểm tra nếu tình trạng này kéo dài.
4. Vàng da
Vàng da là tình trạng da và mắt bị vàng, có thể gây ngứa và kích ứng. Da chuyển sang màu vàng khi ống mật bị chặn bởi một khối u và sắc tố màu vàng bilirubin bị tích tụ trong hệ thống.
Theo một nghiên cứu do tiến sĩ Peter Saul, từ Bệnh viện Intensive Care at Newcastle Private Hospital (Úc), xem xét, khoảng một nửa số bệnh nhân bị khối u trong đầu tuyến tụy và nhiều người trong số này sẽ có biểu hiện vàng da.
Nếu da có màu hơi vàng, tốt nhất nên đi khám bác sĩ ngay để chắc chắn bạn không bị ung thư tuyến tụy.
5. Mụn, sẹo, u nhú trên trên đầu hoặc cổ
Dạng ung thư da phổ biến nhất là ung thư biểu mô tế bào đáy. Phát hiện sớm loại ung thư da này là rất quan trọng để ngăn chặn nó lây lan.
Dù loại ung thư da này phát triển chậm nhưng điều nguy hiểm là nó rất dễ bị nhầm với mụn hoặc sẹo.
Viện Da liễu Mỹ cảnh báo rằng ung thư biểu mô tế bào đáy “thường phát triển trên đầu hoặc cổ và trông giống như một khối tròn, nổi lên và bóng”.
Nếu thấy da phát triển bất thường hoặc kích ứng trông như mô tả, hãy đi khám sớm. Mặc dù sự phát triển này có thể không có gì, nhưng đó có thể là ung thư biểu mô tế bào đáy.
6. Lên cơn động kinh
Nếu bị động kinh nặng và đáng sợ, cần đi cấp cứu và khám ngay để tìm ra nguyên nhân. Trong một số trường hợp, động kinh có thể do khối u ung thư não.
Theo tiến sĩ Jessica W. Templer, từ Trung tâm Động kinh Northwestern Medicine Comprehensive Epilepsy Center (Mỹ), các cơn động kinh do u não rất phức tạp và khác nhau ở mỗi bệnh nhân về loại và vị trí của khối u.
Cơn co giật cũng có thể do mức đường huyết bất thường hoặc một khối u lành tính, nhưng tốt nhất cần đi khám ngay.
7. Một cục u cứng ở ngực
Cứ 8 phụ nữ thì có 1 người có thể phát ung thư vú trong cuộc đời. Phát hiện sớm là chìa khóa để ngăn chặn sự lây lan của ung thư vú.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết, hầu hết các khối u ở vú, đến 80%, là lành tính – không phải ung thư.
Điều quan trọng là cần đặc biệt chú ý đến các cục cứng đơn lẻ trên vú. Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng, hầu hết các khối u ác tính xuất hiện đầu tiên dưới dạng cục cứng đơn lẻ hoặc dày lên, có lúc đau, theo Eat This, Not That!
Nếu thấy bất kỳ vết sưng, dày lên hoặc bất thường nào, hãy đi khám ngay.
Nếu nhận thấy các vùng dày lên trong miệng có màu trắng hoặc xám và không thể cạo đi, có thể đã phát triển bạch sản, một thay đổi mô có thể dẫn đến ung thư – Ảnh minh họa: Shutterstock
8. Mảng màu trắng hoặc xám trong miệng
Nếu nhận thấy các vùng dày lên trong miệng có màu trắng hoặc xám và không thể cạo đi, có thể đã phát triển bạch sản, một thay đổi mô có thể dẫn đến ung thư.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, có khoảng 657.000 trường hợp ung thư miệng mới phát triển trên thế giới mỗi năm.
Người sử dụng t.huốc l.á, thường xuyên uống rượu hoặc sống một lối sống không lành mạnh, bạn có nhiều nguy cơ bị ung thư miệng.
Bạch sản có thể điều trị được và không dẫn đến ung thư miệng nhưng chỉ khi được phát hiện sớm, theo Eat This, Not That!