Mật ong có hương vị ngọt ngào và là thực phẩm mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng sử dụng mật ong cũng tốt.
Từ lâu mật ong đã được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực và y học. Mật ong cung cấp hơn 60 loại glucose, vô cơ và hữu cơ, fructose, các enzyme giá trị, protein và 18 loại axit amin. Đặc biệt mật ong chứa các axit hữu cơ và hợp chất phenolic như flavonoid.
Sự kết hợp của các hợp chất này mang lại cho mật ong khả năng chống oxy hóa. Chất chống oxy hóa có liên quan đến việc giảm nguy cơ đau tim, đột quỵ và một số loại ung thư. Tuy nhiên, mật ong là “đại kỵ” với một số người, ăn vào có thể gây tổn hại sức khỏe.
Bệnh nhân tiểu đường
Người bị bệnh tiểu đường không nên sử dụng mật ong. (Ảnh minh họa)
Về cơ bản bệnh tiểu đường (đái tháo đường) thuộc nhóm bệnh rối loạn chuyển hóa carbohydrate , protein, mỡ khiến cho lượng đường trong m.áu luôn ở mức cao gây phá hủy mạch m.áu nuôi dưỡng cơ quan trong cơ thể như: tim mạch, thận, mắt, dây thần kinh dẫn tới biến chứng nặng nề như suy thận, mù lòa, hoại tử chi,… Chính vì vậy, đối với người bị tiểu đường việc kiểm soát lượng đường dung nạp vào cơ thể là rất quan trọng.
Trong khi đó mật ong có thành phần carbohydrate chiếm đến 82%, gồm 2 thành phần chính là Fructose (chiếm 38,2 %) và Glucose (chiếm 31%). Ngoài ra còn có các thành phần khác như mantozo, saccarozo và các hỗn hợp carbohydrate. Glucose và Fructose là đường đơn, có thể được hấp thu trực tiếp vào m.áu. Do đó, bệnh nhân tiểu đường kiêng mật ong là điều tất yếu để bảo vệ sức khỏe.
Trẻ dưới 1 t.uổi
Không nên sử dụng mật ong đối với trẻ dưới 1 t.uổi vì mật ong có nguy cơ nhiễm bào tử của vi khuẩn Clostridium Botulinum. Trường hợp này ít xảy ra nhưng nếu nặng sẽ ảnh hưởng đến hệ thần kinh và có thể gây t.ử v.ong cho trẻ.
Không nên cho trẻ dưới 12 tháng t.uổi dùng mật ong. (Ảnh minh họa)
Người lớn nuốt phải bào tử clostridium botulinum hầu như không bao giờ bị bệnh bởi hệ tiêu hoá của họ đã đủ khả năng vô hiệu hoá chúng. Trong khi đó, ở trẻ dưới 1 t.uổi, hệ tiêu hoá còn chưa đủ các vi khuẩn hữu ích, chưa thể t.iêu d.iệt bào tử, ngăn ngừa sự phát triển và sản sinh độc tố của chúng. Vì vậy, khi vào cơ thể trẻ, bào tử có thể giải phóng vi khuẩn và sản sinh độc tố.
Triệu chứng đầu tiên của ngộ độc botulism là táo bón, có thể kéo dài 3-30 ngày sau khi ăn mật ong chứa bào tử. Vài ngày tiếp theo, trẻ sẽ bị mệt mỏi, chán ăn, khóc yếu. Sau đó, trẻ có thể thèm ăn trở lại, đó là lúc bệnh đã qua đỉnh điểm và bắt đầu thoái lui. Nếu bệnh tiếp tục diễn tiến , trẻ sẽ ngày càng ít vận động và có thể bắt đầu chảy nước dãi, phản xạ bú giảm. Một dấu hiệu quan trọng nữa là trẻ bỗng nhiên trở nên mềm oặt, không giữ được đầu như trước. Một số trường hợp còn bị khó thở vì liệt cơ hoành. Ngừng thở hoàn toàn có thể xuất hiện ngay hoặc từ từ.
Những bệnh nhi kể trên cần được chăm sóc đặc biệt về hô hấp và dinh dưỡng. Nếu điều trị kịp thời, đa số trẻ sẽ phục hồi hoàn toàn.
Người bị rối loạn chức năng đường ruột
Mật ong có thể làm cho đường ruột co thắt mạnh, gây ra các triệu chứng như đi ngoài, táo bón… Ngoài ra mật ong chứa nhiều fructoza, nếu sử dụng quá nhiều có thể gây cản trở sự hấp thu các chất dinh dưỡng của ruột non. Chúng còn gây ra những ảnh hưởng lâu dài đối với hệ thống dạ dày – ruột khiến bạn bị đầy hơi, đau bụng, khó tiêu, đôi khi còn dẫn tới tiêu chảy hay đau bao tử.
Người bị bệnh huyết áp thấp
Những người bị huyết áp thấp nên cẩn trọng khi sử dụng mật ong. (Ảnh minh họa)
Trong mật ong chứa một chất giống như là Acetylcholine, gây giảm huyết áp. Do vậy, mật ong được khuyến cáo không an toàn với những bệnh nhân huyết áp thấp nếu dùng quá nhiều. Trong trường hợp này nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng mật ong.
Người vừa mới phẫu thuật
Người mới phẫu thuật mất sức và mất m.áu, cơ thể rất yếu. Nếu hấp thụ quá nhiều chất bổ, dễ làm cho gan chướng, nghẽn khí, gây c.hảy m.áu ngũ quan. Mật ong tính nóng, rất bổ dưỡng, do đó không nên sử dụng cho người mới phẫu thuật để tránh ảnh hưởng tới quá trình làm lành vết thương.
Người dễ bị dị ứng
Những người bị dị ứng phấn hoa và các dị ứng khác liên quan đến hoạt động của ong không nên ăn mật ong vì có thể gây độc cho người bị dị ứng.
B.é g.ái 10 ngày t.uổi t.ử v.ong vì một chất KỊCH ĐỘC thường có trong mật ong, lương y cảnh báo sai lầm khi sử dụng mật ong rất nhiều gia đình cũng mắc phải
Trường hợp b.é g.ái 10 ngày t.uổi t.ử v.ong sau khi được mẹ cho dùng mật ong là bài học cảnh tỉnh cho tất cả các phụ huynh đang nuôi con nhỏ.
Mật ong từ xưa đến nay đã được người Việt coi trọng như một bài thuốc quý, vừa là thực phẩm, vừa là dược phẩm, thường có sẵn trong gia đình để khi cần có thể dùng điều trị ngay các bệnh vặt như ho, cảm lạnh… đặc biệt, mật ong được tin dùng nhiều cho trẻ nhỏ. Nhưng sự thật là dùng mật ong sai cách rất nguy hiểm, thậm chí nó có thể gây c.hết người.
B.é g.ái 10 ngày t.uổi t.ử v.ong vì dùng mật ong: Bài học mà các phụ huynh cần nhớ
Mới đây, The Healthy Site đã đưa tin về cái c.hết của một b.é g.ái 10 ngày t.uổi sau khi dùng mật ong. B.é g.ái này sống tại tiểu bang Oklahoma, Mỹ. Ngày hôm đó, thấy bé quấy khóc, bà mẹ trẻ quyết định cho con gái 10 ngày t.uổi dùng mật ong.
30 phút sau, cô bé bắt đầu cảm thấy mệt mỏi, suy nhược, khó nuốt, khó nói… Lúc này, bà mẹ trẻ nhanh chóng đưa con đến bệnh viện đã quá muộn, các bác sĩ nói rằng đ.ứa t.rẻ đã ngộ độc botulinum. Hiện tại, bà mẹ giấu tên này đã bị cảnh sát Oklahoma bắt giữ vì tội ngộ sát. Cái c.hết đau lòng của b.é g.ái khiến nhiều người không cầm được nước mắt.
(Hình minh họa).
Botulinum là chất độc thần kinh khét tiếng số 1 thế giới, với liều 0,004g/kg cân nặng, nó đã có thể làm c.hết một người trưởng thành. Botulinum có thể xuất hiện trong nhiều loại thực phẩm, đặc biệt dễ có mặt trong mật ong do quá trình vận chuyển hay pha chế mật ong đều dễ bị nhiễm botulinum.
Botulinum không chịu được nhiệt, nếu đun ở 100 độ C, sau 2 phút chất độc bắt đầu biến tính và giảm độc lực, đun đến 10 phút có thể bị phá hủy. Tuy nhiên, với các loại thực phẩm chế biến sẵn hoặc mật ong thì người sử dụng sẽ ăn ngay chứ không đun sôi lại, vì thế mà khó đảm bảo an toàn.
Botulinum có thể xuất hiện trong nhiều loại thực phẩm, đặc biệt dễ có mặt trong mật ong do quá trình vận chuyển hay pha chế mật ong đều dễ bị ô nhiễm botulinum.
Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng (Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội) cho biết: T.rẻ e.m dưới 1 t.uổi từ lâu đã là đối tượng được khuyến cáo không dùng mật ong bởi trẻ nhỏ có chức năng tiêu hóa, chức năng thải độc gan chưa hoàn chỉnh khiến cho botulinum dễ dàng xâm nhập vào thành ruột, gây ngộ độc, thậm chí gây t.ử v.ong rất nhanh.
Lương y Sáng cho biết, kể cả khi trẻ đã lớn hơn 1 t.uổi thì phụ huỵnh vẫn nên cho trẻ dùng mật ong đúng liều lượng phù hợp. Tuy nhiên, nhiều gia đình vẫn nghĩ mật ong là thực phầm từ thiên nhiên, lành tính nên thường xuyên sử dụng cho trẻ. Trường hợp của b.é g.ái 10 t.uổi trên có thể coi là một bài học đắt giá cho tất cả các gia đình đang nuôi con nhỏ.
Ngoài trẻ nhỏ, 5 đối tượng dưới đây cũng được khuyến cáo tránh dùng
1. Phụ nữ đang mang thai
Theo lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, trong Đông y, mật ong có vị ngọt, tính bình. Có tác dụng ích khí, bổ hư tổn, thanh nhiệt, nhuận táo, giải độc, giảm đau, sát trùng, uống lâu dài làm sáng tai mắt, yên ngũ tạng, kiện toàn sức khỏe, chống lão hóa, tăng t.uổi thọ… Nhiều người cho rằng mật ong sẽ giúp bà bầu bổ sung dinh dưỡng đầy đủ nhất. Thế nhưng, mật ong lại có thể khiến tử cung bị co lại, ảnh hưởng lớn đến quá trình phát triển của thai nhi vì thế chị em đang có bầu nên tránh dùng.
2. Người bị xơ gan
Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng cho biết, mật ong là thực phẩm rất tốt đối với những bệnh nhân mắc viêm gan B, có lợi trong việc làm giảm gánh nặng cho gan nhưng lại gây hại cho những bệnh nhân đang mắc xơ gan vì sẽ khiến bệnh tình sẽ thêm nặng.
3. Bệnh nhân tiểu đường
Bệnh nhân tiểu đường vốn là đối tượng phải tránh nạp những thực phẩm chứa chỉ số đường huyết cao. Trong khi đó, mật ong lại chứa nhiều glucose và fructose – các loại đường đơn giản, có thể được hấp thụ trực tiếp vào m.áu. Bệnh nhân tiểu đường nếu thường xuyên sử dụng mật ong sẽ làm cho lượng đường trong m.áu gia tăng rất nhanh.
4. Bệnh nhân mới phẫu thuật
Những người vừatrải qua phẫu thuật thường mất nhiều m.áu, cơ thể yếu, mệt mỏi vì vậy nếu bổ sung nhiều thực phẩm nhiều chất như mật ong sẽ có thể gây gan chướng, nghẽn khí, gây ra m.áu ngũ quan.
5. Người bị huyết áp thấp
Trong mật ong có chứa một chất giống như là Acetylcholine, khiến huyết áp giảm nghiêm trọng, dễ gây biến chứng nặng vì vậy người đang bị huyết áp thấp không nên dùng, nếu muốn dùng cần nghe sự tư vấn của bác sĩ.
