Mất khứu giác và vị giác thường là triệu chứng sớm và lâu dài của COVID-19. Một nghiên cứu mới cho thấy, đối với nhiều người sống sót sau COVID-19 bị mất cảm giác, vị giác lâu dài, họ cũng cảm thấy chán nản.
Trong một cuộc khảo sát dựa trên web được hoàn thành bởi 322 người trưởng thành mắc COVID-19 bị mất khứu giác và vị giác, 56% cho biết cảm thấy giảm hứng thú với cuộc sống và 43% thừa nhận cảm thấy chán nản sau khi mất khứu giác.
Theo tác giả chính của nghiên cứu, TS Daniel Coelho, giáo sư tai mũi họng tại Đại học Virginia Commonwealth, việc mất các giác quan này không chỉ làm người bệnh ăn không ngon, không cảm giác được mùi mà còn tác động nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và sự an toàn của người bệnh.
Hơn một nửa số người được hỏi (57%) cho biết họ đã gặp phải ít nhất một vấn đề liên quan đến an toàn do mất khứu giác, chẳng hạn như không thể phát hiện ra khói. 36% đã báo cáo hai hoặc nhiều vấn đề liên quan đến an toàn.
Bên cạnh đó, việc giảm mùi và vị có thể ảnh hưởng đến việc làm, đặc biệt nếu những giác quan đó gắn liền với sinh kế của họ.
Nỗi niềm của những người mất khứu giác sau khi mắc COVID-19
“Tôi cam thây moi thư đêu co vi không khac gi môt miêng bia cưng”. Cô Elizabeth Medina nhơ lai khoang thơi gian sau khi nhân kêt qua xet nghiêm dương tinh vơi virus SARS-CoV-2 gây bênh COVID-19 cach đây một năm.
Môt năm sau, khưu giac va vi giac cua cô vân chưa thê phuc hôi va ngươi phu nư 38 tuôi nay lo sơ mình se vinh viên mât đi khưu giac.
Elizabeth Medina lau nước mắt trên má bên ngoài Bệnh viện NewYork-Presbyterian ở thành phố New York, Mỹ, ngày 22/3. Ảnh: globaltimes.cn
Đê chưa bênh, cô Medina đã trao đổi với các bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng và thần kinh, thử nhiêu loại thuốc xịt mũi khác nhau. Hiên cô la một trong sô nhưng bệnh nhân đang thư nghiêm phương phap sử dụng dầu cá. Để cố gắng kích thích các giác quan của minh, Medina đã cho rất nhiều loại gia vị vào mọi thứ mình ăn, thêm các loại thảo mộc thơm vào trà và thường xuyên ngửi vòng tay ngâm tinh dầu. Tuy nhiên, moi cô găng đêu vô ich. Medina phan nan cô đa mất nhiều thú vui hăng ngay, kể cả ăn uống và nấu nướng. Trong suôt nhiêu thang, hâu như ngay nao cô cung khoc vi nghi đên tinh canh cua minh.
Medina là một sô những người măc chứng mât khưu giac keo dai – môt chưng rối loạn đa trơ thanh hâu qua vôn bị đ.ánh giá thấp ơ bênh nhân măc COVID-19. Theo nha tâm ly hoc Valentina Parma thuôc Đai hoc Temple ơ Philadelphia (My), hâu hêt những người bi mất vị giác hoặc khứu giác sau khi nhiêm virus SARS-CoV-2 sẽ hồi phục trong vòng 3 hoặc 4 tuần. Tuy nhiên, khoang 10% đến 15% bênh nhân măc COVID-19 lai bi mất khưu giac va vi giac trong nhiêu thang.
Ba Parma, cung la Chu tich Quỹ Nghiên cứu thách thức toàn cầu (GCCR), cho biêt viêc mât đi môt hay nhiêu giac quan ươc tinh anh hương tơi hơn 2 triêu ngươi My va 10 triêu ngươi trên toan câu. Vị giác và khứu giác thường được coi là nhưng giac quan it quan trong hơn so với thị giác và thính giác và viêc mât đi hai giac quan nay thường được coi là ít nghiêm trọng hơn so vơi cac hâu qua khac sau khi măc COVID-19. Tuy nhiên, vi giac va khưu giac la “môt phân thiêt yêu cua xa hôi hoa” va sư biên mât cua cac giac quan nay thương không chi gây ra nhưng vân đê vê dinh dương, ma đó con là sư lo âu va thâm chi trâm cam. Đôi vơi trương hơp cua Medina, chuyên gia tâm ly Parma cho biêt chưa thê dư đoan đươc điêu gi ơ giai đoan nay.
Hiên chưa co phương phap chưa tri chưng mât khưu giac va phương pháp điều trị duy nhất được khuyên nghi la ngưi 4 mui hương khac nhau 2 lân/ngay. Theo nha tâm ly hoc Parma, phương phap nay co hiêu qua ơ 30% trương hơp mât khưu giac, nhưng phai cần tới 3 đên 6 thang để thưc hiên điêu nay.
Đối mặt với viên canh mơ mit nay, có lẽ không có gì ngạc nhiên khi những ngươi như ba Chrissi Kelly – sáng lập viên nhóm từ thiện The AbScent, người mất vị giác và khứu giác sau một đợt viêm xoang hôi năm 2012, và ba Katie Boateng, một người Mỹ cung bi mât vi giac va khưu giac vào năm 2009, đã trở thành những người nổi tiếng. Họ chia sẻ kinh nghiệm của mình và thúc đẩy giới chuyên gia tăng cường nghiên cứu và nhận ra mức độ nghiêm trọng của viêc đanh mât vi giac va khưu giac.
Vào năm 2018, ba Boateng đã tạo ra Smell Podcast, một kho thông tin và lời khuyên danh cho những người không may găp vân đê tương tư. Ba Boateng hiên la thành viên của môt nhóm giup đơ bệnh nhân, vôn hô trơ viêc nghiên cưu cua GCCR. Mặc dù đã từ bỏ hy vọng chữa khỏi bệnh cho chính mình, nhưng ba vân hy vọng rằng sư hô trơ cua nhom trên có thể mang lai hy vong chưa tri cho nhưng bênh nhân măc bênh tương tư trong tương lai.
Trong khi chờ đợi một bước đột phá về y học, nhiều người vân đang thich nghi vơi cuôc sông không co khưu giac hay vi giac. Môt sô ngươi lưa chon thực hiện các bài tập hít đất hăng ngày, đôi khi với sự trợ giúp của huấn luyện viên, như cô Leah Holzel. Chuyên gia thực phẩm Holzel, người đã mất khứu giác từ năm 2016 đến năm 2019, đã giúp 6 người khỏi chứng mât khưu giac kể từ khi đại dịch bung phat. Nhiều người măc bênh tương tư cung đang hương đên nhưng thông điêp vê sư chưa lanh vôn thương xuyên xuât hiên trên cac mang xa hôi, cung như cam thây đươc se chia khi kêt ban đươc vơi nhiêu ngươi cung chung hoan canh.
Tương tư nhưng ngươi bi mât khưu giac khac, Medina tim thây niềm an ủi và tinh thân tương thân tương ai ơ môt nhom hô trơ do môt bênh viên gân nha cô lâp nên. Nhưng nhom như vây đa nơ rô trên mang xa hôi. Nhom The AbScent, đươc thanh lâp trên danh nghia là một tổ chức từ thiện ở Anh vào năm 2019, đã chứng kiến lương thành viên trên các nền tảng khác nhau tăng vọt từ 1.500 ngươi đến hơn 45.000 kể từ khi đại dịch bắt đầu bung phat. Trên trang Facebook cua AbScent, cô Dominika Uhrakova, môt công dân Anh 26 tuôi, chia se: “Gần đúng một năm sau lần đầu tiên tôi mất khứu giác và vị giác, hiên tôi cam thây khá ổn. Hay cố lên, đừng đanh mất hy vọng. Tôi cầu chúc cho tất cả các bạn se găp may mắn”.
